Gün geçmiyor ki; emek harcama ve toplumsal güvenlik alanında düzenleme, gelişme, denetim yada ceza olmasın.
31 Aralık 2024 tarihinde Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) yeni bir düzenleme yapmış oldu.
2025 senesinde işçilere ödenen yiyecek ödemelerinde değişik durumlar ortaya çıktı. Yiyecek kartlarının SGK primi mevzusu tam anlaşılamadı.
YEMEK KARTLARINDAN SGK KESİNTİSİ NEDİR?
2022 yılı Aralık ayı öncesinde yiyecek kartları üstünden SGK primi kesilmiyordu fakat sonrasında bu uygulama değiştirildi.
2022 Aralık ve sonrasında günlük brüt asgari ücretin yüzde 23,65’ine kadar yiyecek kartları tutarları SGK priminden kural dışı iken üstü ödemelerden prim eğitim edilmeye devam edildi.
Yiyecek kartı şirketleri bu durumdan rahatsız olunca yiyecek kartları şirketi dernekleri, Danıştay’a iptal davası açtı ve davayı kazanmıştır. Danıştay 10. Dairesi E. 2023/170, K. 2024/1853, T. 08 Nisan2024 sonucu ile SGK’nın bu uygulamasını iptal etti.
İptal sonrası 2024 Mayıs ayından aralık ayına kadar düzenleme olmaksızın süreç devam etti ve SGK, 31 Aralık 2024 tarihinde 2024/17 sayılı genelgesi ile yiyecek kartları hakkında mühim düzenlemeler yapmış oldu.
KONUNUN UZMANI AÇIKLIK GETİRDİ
Yeni düzenlemelerin detaylarını Toplumsal Güvenlik Uzmanı Dr. Mustafa Kılıç, “Gönül ister ki; SGK ve vergi istisnası tutarı aynı olsun, kafalardaki ve ücret bordrolarındaki sorular giderilsin.” diyerek, Ensonhaber’e hususi olarak detayları verdi:
NAKİT YEMEK YARDIMI VERİLMESİ
İş yerinde, müştemilatında yada iş yeri eklentilerinde işveren tarafınca yiyecek verilmemesi ve üçüncü taraf yiyecek firmalarıyla anlaşıp yiyecek verememek şartıyla çalışanlara yiyecek ödemesi nakit yada yiyecek kartıyla sağlanabilir. Nakit yiyecek ödemesi yapılırsa, fiili çalışılan gün başına 158 lira SGK prim istisnası getirildi.
DESTEK SGK PRİMİNE TABİ
İş yerinde yiyecek hizmeti verilmesinin yanında ek olarak yiyecek yardımı ödemesi de yapılıyor ise yiyecek yardımının tamamı SGK primine doğal olarak olacaktır.
ANLAŞMALI LOKANTADA ÖDEMENİN TAMAMINA SGK PRİMİ DAHİL
İşveren bir lokanta ile anlaşmış, lokantaya yiyecek bedellerini satmaca karşılığı ödüyor ve işçiler her gün o lokantada yemeğini yemektedir. Bunun yanında ek olarak nakit yiyecek ödemesi yapılırsa bu nakit ödeme tutarının tamamına SGK primi hesaplanacaktır.
YEMEK KARTI VASITASIYLA YEMEK YARDIMI VERİLMESİ
İş yerinde, müştemilatında yada iş yeri eklentilerinde işveren tarafınca yiyecek verilmemesi şartıyla, yiyecek kartı, yiyecek çeki, yiyecek kuponu benzer biçimde uygulamalarla yiyecek yardımı yapılırsa, burada iki uygulama ortaya çıkmaktadır.
YEMEK KARTI İLE SADECE YEMEK YENECEKSE
Birincisi; yiyecek kartı yalnız restoran, lokanta ve yiyecek, içecek hizmeti veren yerlerde kullanılacaksa, yiyecek kartı tutarı herhangi bir sınırlamaya doğal olarak olmayacak ve SGK primi kesilmeyecektir.
YEMEK KARTI İLE HEM YEMEK YENECEK HEM DE MARKETTE HARCAMA YAPILACAKSA
İkincisi; yiyecek kartı hem restoranlarda hem de market yada AVM’lerde yemeğin haricinde değişik alışverişlerde de kullanılacak ise fiili çalışılan gün başına 158 lira SGK primi istisnası getirildi. 158’in üstündeki tutardan SGK prim kesecektir.
UYGULAMAYA ÖRNEK
Örnekle açıklayacak olursak; işveren işçinin yiyecek kartına aylık 5 bin lira yüklemektedir. Yiyecek kartı yalnız yiyecek hizmeti veren işletmelerde (lokanta, restoran, kafeterya vb.) geçiyor ise başka amaçlarla kullanılmamış ise karta yüklenen 5 bin liradan SGK primi kesilmeyecektir.
Öteki taraftan bu kart yiyecek dışındaki alışverişte de kullanılıyor ise günlük 158 lirası primden kural dışı, gerisi prime doğal olarak olacaktır. Şu şekilde ki; iş yerinde bir ayda 26 gün emek harcama, 4 gün hafta tatili uygulanmaktadır.
158 x 26= 4 bin108 liradan prim kesilmez, geri kalan 5 bin- 4 bin 108= 892 liradan SGK primi kesilecektir.
HAFTA SONU İŞE GELMEYEN ÇALIŞANA YEMEK ÖDEMESİ
Hafta sonu işe gelmeyen çalışanlara yiyecek ödemesi yapılırsa bu hafta sonu ödemelerinin SGK primine dahil olacağını da unutmamak gerekir; bundan dolayı yiyecek yardımı istisnası çalışılan günler için uygulanır.
GELİR VERGİSİ YEMEK İSTİSNA TUTARI
2025 senesinde gelir vergisi yiyecek kural dışı tutarının 240 lira bulunduğunu unutmamak gerekir.
