Değişen hava koşullarının kırılgan ciltlerde kızarıklık, kuruluk, lekelenme ve kaşıntı benzer biçimde sorunların arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Karadağ, cilt sağlığını koruyabilmek için önerilerde bulunmuş oldu.
Değişen hava şartları, ciltte de bazı değişikliklere niçin olabiliyor…
Hava şartlarından direkt ve ilk etkilenen organ olan cilde yaz ve kış dönemleri mevsim geçişlerinde dengeyi ayarlamak için dikkat etmek gerekiyor…
Hususi bir üniversitede Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan Prof. Dr. Ayşe Serap Karadağ, mevzuya ilişkin verdiği bilgilerde şu ifadeleri kullandı:
“Yazları güneşin deri üstünde yoğun tesirleri görülür. Kızarıklık, kuruluk, lekelenme, kırışıklıkta artış ve kaşıntı en sık karşılaştığımız sorunlardır. Bilhassa lekeye yatkın, rozaseli, kırılgan ve alerjik ciltler için yaz mevsimine geçişlerde ve güneşin yoğun olduğu dönemlerde hususi dikkat gerekmektedir. UV’ye yoğun maruziyet sonrası yaz aylarının başlarında derinin dış tabakasında kalınlaşma ve iç tabakalarında kolajen ve elastik liflerde incelme meydana gelmekte ve korunmayan ciltlerde seneler içinde deri yaşlanması hızlanmaktadır.
“Rozase ve melazma hastalarımızın daha dikkatli olması gerekmektedir”
Yazları maruz kaldığımız güneş ve ısı sebebiyle bilhassa rozase (gül hastalığı) ve kir (melazma) hastalarımızın daha dikkatli olması gerekmektedir. Aşırı sıcak ve soğuk maruziyeti kırılgan ve kızarık ciltlerde şikayetlerde artış yapmaktadır. Havaların ısınmasıyla beraber güneşten iyi korunmak gerekmektedir. Yaz aylarına geçişte soğuk olan hava ansızın ısınmaya başlamakta, bu durum kuru ciltleri rahatlatmakta ve egzama sıklığı azalmaktadır.
Günde 2 kez temizleme, nemlendirme ve yaz-kış güneşten koruma eğer olmazsa olmaz
Cilt bakımında mühim olan mütevazı bir rutin oluşturmak ve bu rutine devam edebilmektir. Deride rutinimizin başlıca basamakları temizlemek, nemlendirmek ve güneşten korumaktır. 30’lu yaşlardan sonrasında antiaging tesiri olan retinollü ürünler, AHA/BHA denilen asitler rutine eklenmelidir. Bu standart bakım cilt C vitamini, hyaluronik asit ve niasinamid benzer biçimde serumlarla desteklenebilir. Fakat eğer olmazsa olmazlarımız günde 2 kez temizleme, nemlendirme ve yaz-kış güneşten korumadır.”
Güneş koruyucular her mevsim kullanılmalı
Prof. Dr. Ayşe Serap Karadağ, güneşten koruyucuların bir tek yazın değil, ultraviyole (UV) indeksi takip edilerek her mevsim kullanılması icap ettiğini altını çizdi. UV İndeksi (UVI), güneşin yaymış olduğu ve dünyanın atmosferine nüfuz eden ve güneş yanığına neden olan UV radyasyonu ölçen internasyonal standart ölçektir.
UV ışınları karlı ve açık havalarda da cildi etkilemektedir.
Cep telefonlarındaki hava durumu aplikasyonlarından UVI denetim edilebilir.
“UVI 8’in üzerindeyse mümkünse dışarı çıkılmamalıdır”
Karadağ, UVI kıymeti ne kadar yüksekse güneş ışınlarının cilde ve gözlere vereceği zararın da o denli büyük bulunduğunu ve hasarın daha kısa zamanda gerçekleşeceğini belirterek, “UVI 2’nin altındaysa UV’nin zarar vermesi beklenmez. UVI 2-8 arasındaysa güneşten oldukca iyi korunarak dışarı çıkılmalıdır. UVI 8’in üzerindeyse mümkünse dışarı çıkılmamalıdır.” dedi.
“Tamamen sakınan güneş kremi yoktur”
Güneşten koruyucu kremlerde 30 unsur üstünde olmasının çoğu zaman kafi bulunduğunu belirten Karadağ, sözlerini şu ifadeler ile sürdürdü:
“30 faktörün güneşten koruyucu özelliği yüzde 95 ise 50 faktörün koruyuculuğu yüzde 97’dir. Yüzde 100 sakınan bir güneşten koruyucu olmasa da 30 faktörden sonrasında koruma oranları oldukca değişmemektedir. Oldukça açık tende olanlar yada güneş hassasiyeti ile seyreden hastalığı olanlarda 50 unsur koruma olması önemlidir. Tamamen sakınan bir güneş kremi yoktur. Güneşten koruyucuya ilaveten şapka, gözlük ve kıyafet ile güneşten korunmalıdır.”
“Lekeye yatkın ciltlerde evde de güneşten koruyucu sürülmelidir”
Güneşin UVA, UVB ve görünür ışıklarının insan derisini etkilediğini söyleyen Karadağ, “UVB başlıca güneş yanıklarından ve deri tümörlerinden sorumluyken UVA deri yaşlanması ve lekelenmelerden mesuldür. Lekelerin artmasında UVA’nın yanı sıra görünür ışık da katkıda bulunmaktadır. Görünür ışığın en büyük deposu aydınlık olsa da elektronik araçlar, tv, bilgisayar ekranı ve LED lambalar da görünür ışık yaymaktadır. Bundan dolayı lekeye yatkın ciltlerde evde de güneşten koruyucu sürülmelidir. Lekeli hastalarda güneşten koruyucu geniş spektrumlu olmalı ve titanyum, demir oksit ve çinko oksit içeren tinted (renkli) formlar tercih edilmelidir.” dedi.
“Gebelerde ve minik çocuklarda fizyolojik filtreler tercih edilmelidir”
Güneşten koruyucu olarak kimyasal yada fizyolojik filtreler kullanıldığını aktaran Karadağ, “Unsur sayısının artması oldukca zararı dokunan olmasa da faktörü çoğaltmak için daha çok kimyasal kullanılmakta ve bu da deride gereksiz kimyasal maruziyetine niçin olabilmektedir. Fizyolojik filtreler ile kimyasal maruziyeti daha azdır, deri direkt olarak UV ışınlarını yansıtır ve UV’nin vücuda girmesi engellenir. Gebelerde ve minik çocuklarda fizyolojik filtreler tercih edilmelidir.” diye konuştu.
Cildi koruma önerileri
Karadağ, cildi korumak için şu önerilerde bulunmuş oldu:
“Cilt tipinize uygun nemlendiricileri kullanın. Bilhassa soğuk havalarda cilt kuruluğu artmakta nemlenmeyen ciltlerde egzama gelişimi kolaylaşmakta, cilt kuruyup kaşıntılı hale gelmektedir. Yağlı ciltlerde de yağsız (komedojenik olmayan) gözenekleri tıkamayan nemlendiriciler kullanıp derinin bariyeri korunmalıdır. Kuruyan yağlı cilt daha oldukca yağlanarak bariyerini korumaya iş yapmaktadır.
“Sabunlar deriyi daha çok kurutur”
Sabunların pH’sı deriye uygun olmayıp deriyi daha çok kurutur. Deri pH’sı 4.5-5.5, sabunlarınki ise 8.5-9 arasındadır, bu yüksek pH derinin asidik yapısını bozarak naturel mikrobiyom dengesini de bozmaktadır.
Kuru ciltler sabunla daha çok kuruyarak egzema gelişimi kolaylaşmaktadır. Yağlı ciltlerde de sabunlar cildi oldukca kurutarak bariyer tabakasını bozmakta ve deri daha çok yağlanmaktadır. Bundan dolayı deri tipine uygun dermatolojik olarak kontrol edilmiş sabun içermeyen dermokozmetik temizleyiciler tercih edilmelidir.
Düzgüsel ciltlerde düzgüsel güneşten koruyucular kullanılabilirken, hassas- kuru-yağlı-pigmentli ciltlerde deri tipine uygun koruyucu seçilmelidir. Bilhassa kuru ve nemsiz ciltlerde uygulanan rutubet aşısı, gençlik aşısı dediğimiz mezoterapi uygulamaları ve kişinin kendi kanından elde ettiğimiz PRP (plateletten varlıklı plazma) işlemleri ile cilt kalitesi artırılabilmekte ve kolajen uyarımı yapılmaktadır.
Yağlı ciltlerde uyguladığımız karbon peeling uygulaması ile yağlanma giderilmekte, sivilceler ve izleri azalmakta, ek olarak cilt tonu eşitlemesi ve gözenek sıkılaştırması yapılabilmektedir.
Gene altın iğne ve lazer uygulamalarımız da ciltte kolajen uyarımı icra eden, gözenekleri sıkılaştıran ve cilt gençleştiren en başarıya ulaşmış uygulamalardandır. Bu uygulamalardan fraksiyonel lazer ve kimyasal peeling benzer biçimde daha yoğun uygulamaların güneşli olmayan mevsimlerde yapıldığını da belirtmekte yarar var.”